Yeşilçam Sineması’nın dev isimlerinden biri olan Münir Özkul’u kaybettik. Koah ve demans rahatsızlıkları nedeniyle uzun süredir tedavi gören Özkul’un hakkında sayısız vefat haberi çıkmıştı. Bu haberlere uzun zamandan beri itibar edilmiyordu ancak 5 Ocak tarihinde bu defa kızı Güner Özkul açıkladı büyük ustayı kaybettiğimizi. Özkul, 50 yıllık sanat hayatına 200’ün üzerinde sinema filmi ve sayısını kendisinin bile hatırlayamadığı kadar tiyatro oyunu sığdırdı. Hayat verdiği karakterler Türk toplumunun hem gönlünde hem de hafızasında yer etmeyi başardı. Büyük ustayı sonsuzluğa uğurlarken Hababam serisinin Mahmut Hoca’sını (Kel Mahmut), Neşeli Günler’in huysuz turşucusu Kazım’ı, Bizim Aile’nin Yaşar Usta’sını kim unutabilir ki? Münir Özkul, evinde 93 yaşında aramızdan ayrıldı.
MÜNİR ÖZKUL KİMDİR?
Münir Özkul, 15 Ağustos 1925 tarihinde İstanbul’da dünyaya geldi. İstanbul Erkek Lisesi’nden mezun olan Münir Özkul, sanat kariyerine henüz lise çağında başladı ve lise öğrencisi olduğu 1940 yılında Bakırköy Halkevi’nde tiyatro oyunlarında rol aldı. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’ne ve Edebiyat Fakültesi’nin sanat tarihi bölümüne devam eden Münir Özkul, 1948’de “Aşk Köprüsü” adlı tiyatro oyunuyla profesyonel kariyerine başladı.
Aşk Köprüsü oyununun ardından Muhsin Ertuğrul yönetimindeki Küçük Sahne’ye geçen Münir Özkul, John Steinbeck’ten “Fareler ve İnsanlar” (1951), John Millington Synge’den “Babayiğit”, George Axelrod’dan “Yaz Bekarı” (1954), John Patrick’ten “Çayhane” (1955) gibi oyunlarda oynadı.
Ardından İstanbul Şehir Tiyatroları’nda, Ankara Devlet Tiyatrosu’nda ve İstanbul’da yer alan Bulvar Tiyatrosu’nda arkadaşlarıyla birlikte oluşturduğu grupla çalıştı. Münir Özkul 1950’lerden itibaren sinemada da rol almaya başlamıştır. İlk dönem filmlerinden dikkat çekenleri “Edi ile Büdü”, “Balıkçı Güzeli” ve “Kalbimin Şarkısı”dır. 1965’ten sonra sinemadaki başarılı karakter rolleriyle tüm övgüleri üzerine topladı.
1970’li yıllardan itibaren özellikle kalabalık kadrolu ve Ertem Eğilmez yapımı filmlerde rol almaya başlayan Münir Özkul, kendisiyle özdeşleşen Hababam Sınıfı’ndaki “Mahmut Hoca” karakteriyle tüm Türkiye’de tanınan bir isim oldu. En bilinen rollerinden biri onunla özdeşleşen Hababam Sınıfı serisindeki Özel Çamlıca Lisesi’nin tatlı sert müdür yardımcısı Kel Mahmut tiplemesiyle herkesin yürekten sevdiği ve takdir ettiği bir isim haline geldi. 1980’de yapılan bir jübileyle 40’ıncı sanat yılı, 1996 yılında da Atatürk Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilen gecede 55’inci sanat yılı kutlandı. 1998 yılında Kültür Bakanlığı tarafından Münir Özkul’a “Devlet Sanatçısı” unvanı verildi.
Özkul’un kadrosunda yer aldığı bu dönemde çekilen kalabalık kadrolu aile filmlerinden bazıları Mavi Boncuk, Bizim Aile, Aile Şerefi, Gülen Gözler, Neşeli Günler, Gırgıriye ve Görgüsüzler olarak sayılabilir. Bu filmlerin büyük kısmında Adile Naşit’le beraber, Türk sinemasının unutulmaz ikililerinden birini oluşturmuştur. Televizyon dizilerinin yaygınlaştığı dönemde dizi oyunculuğundan uzak dursa da “Uzaylı Zekiye”, “Ana Kuzusu” ve “Şaban ile Şirin” gibi dizilerde rol aldı. 1998 yılında Hamdi Alkan’ın canlandırdığı Yarmagül karakterinin dedesini oynadığı Reyting Hamdi televizyon programında kamera karşısına geçti. Kariyeri boyunca 200’den fazla filmde rol alan Özkul, Sev Kardeşim filmindeki oyunuyla 1972 yılında düzenlenen Altın Portakal Film Festivali’nde “en iyi erkek oyuncu” ödülünü kazandı. “Bizim Aile” filminde canlandırdığı “Yaşar Usta” rolüyle de 1977 yılında Azerbaycan Film Festivali’nde özel ödül kazandı. Özkul ayrıca “Süt Kardeşler” filminde yönetmen yardımcılığı da yapmıştır.
ÖZEL HAYATI
Münir Özkul dört kez evlendi ve üç çocuğu oldu. İlk eşi Şadan, ikinci eşi Suna Selen, üçüncü eşi Yaşar ve son eşi 1986’da evlendiği Umman Özkul’dur. Oyuncu ve sunucu Güner Özkul’un babasıdır.
MÜNİR ÖZKUL’UN ALDIĞI ÖDÜLLER
1967 İlhan İskender Armağanı
1972 Altın Portakal Film Festivali-En İyi Erkek Karakter Oyuncu Ödülü
1991 Dümbüllü Ödülü
1997 Altın Kelebek Ödülleri-Onur Ödülü
1999 Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sahne Sanatları Bölümü-Muhsin Ertuğrul Tiyatro Emek Ödülü
2004 Sinema Yazarları Derneği Ödülleri-Onur Ödülü
2006 Uluslararası İstanbul Tiyatro Festivali-Onur Ödülü
2014 Afife Tiyatro Ödülleri-Muhsin Ertuğrul Özel Ödülü
2015 T.C. Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü